عدم تحمل گرما و سرما چیست؟

عدم تحمل گرما و سرما مساله ای است که اغلب افراد تحمل نمی کنند، اما ممکن است شخصی همیشه در هوای گرم یا سرد به شدت احساس ناراحتی یا لرزیدن شدید داشته باشد. اگر فردی عدم تحمل گرما داشته باشد اغلب به این دلیل است که بدن قادر به تنظیم دمای مناسب نیست. هنگامی که بدن خیلی گرم می شود، هیپوتالاموس دستور افزایش تعریق را به پوست می دهد و هنگامی که عرق از پوست تبخیر شد، بدن خنک می شود. برخی از افراد بیشتر مستعد به احساس سرما هستند، مخصوصا کسانی که بیماری های مزمن دارند و یا میزان چربی بدنی کم دارند. اگر فردی عدم تحمل سرما داشته باشد در واقع هنگامی که اطرافیان احساس سرما ندارند یا حتی احساس گرما دارند، از سرما شکایت می کند. اضافه کردن لایه های بیشتر لباس نیز احساس سرما را از بین نمی برد. ممکن است حساسیت نسبت به سرما در بخش های خاصی از بدن مانند دست ها بیشتر وجود داشته باشد.

چه علائمی به همراه عدم تحمل گرما و سرما ممکن است وجود داشته باشد؟

فردی که دچار عدم تحمل گرماست ممکن است به همراه آن تعریق شدید، سردرد، گیجی، ضعف، تهوع و یا افزایش ضربان قلب را نیز تجربه کند. همچنین بیماری های زمینه ای که باعث این عدم تحمل می شوند نیز ممکن است علائمی مخصوص به خود داشته باشند برای مثال پرکاری تیروئید ممکن است کاهش وزن را نیز ایجاد کند و مالتیپل اسکلروز(MS) می تواند سایر علائم عصبی مانند تاری دید یا اختلالات دیگر را نیز به همراه داشته باشد.

عوارض ناشی از قرار گرفتن در محیط گرم در بیمارانی که مشکل عدم تحمل گرما دارند ممکن است دیده شود. این عوارض در بیمار MS می تواند ایجاد اختلالات بینایی یا تخریب پیام رسانی عصبی را شامل شود. این علائم موقتی هستند و با قرار گرفتن در محیط خنک بهبود می یابند. در همه افراد، عارضه ی گرمازدگی با علائم گیجی، از دست دادن هوشیاری، افزایش ضربان قلب، تنفس سریع، افزایش دمای بدن تا ۴۰ درجه سانتی گراد ممکن است ایجاد شود که نیاز است فورا به اورژانس مراجعه شود.

علائم همراه در مورد فردی که دچار عدم تحمل سرماست نیز به علل زمینه ای بستگی دارد. در مورد فردی که کم خونی دارد، ممکن است رنگ پریدگی، ضعف، خستگی و … باشد، اگر فرد دچار کم کاری تیروئید باشد چاقی، خواب بیش از اندازه و علائم دیگر ممکن است وجود داشته باشد.

دکترتو: سامانه نوبت دهی اینترنتی پزشکان

دلایل عدم تحمل گرما و سرما چیست؟

بدن دما را با نگه داشتن تعادل ظریفی بین سرما و گرما تنظیم می کند، که در این فرایند سیستم های متعددی دخیل هستند. هیپوتالاموس بخشی از مغز است که دمای بدن را تنظیم می کند و به عنوان ترموستات بدن عمل می کند. هیپوتالاموس غده ی تیروئید را نیز تنظیم می کند، که متابولیسم بدن را افزایش یا کاهش دهد. تیروئید بخش حیاتی بدن برای تنظیم متابولیسم است و با عملکرد مناسب خود باعث مصرف کالری ها و ایجاد گرما و سوخت می شود.

جریان خون، که به گسترش گرما کمک می کند و چربی بدن که به نگه داری گرما کمک می کند، نیز مهم هستند.

عدم تحمل  گرما و سرما می تواند به علت اختلال در هر کدام از موارد نام برده باشد.

عدم تحمل گرما علل زیر ممکن است مطرح باشد:

داروها: یکی از شایعترین علل عدم تحمل گرما هستند. داروهای ضد حساسیت (به علت کاهش تعریق)، فشار خون و ضد احتقان ها (هر دو به علت کاهش جریان خون به پوست و کاهش تعریق، همچنین ضد احتقان ها به علت افزایش فعالیت ماهیچه ها و تولید گرما) رایج ترین علل دارویی عدم تحمل گرما هستند.

کافئین: ماده ی محرکی است که باعث افزایش ضربان قلب و افزایش سرعت متابولیسم بدن می شود.

پرکاری تیروئید: پرکاری تیروئید که به شکل شایعی ناشی از بیماری گریوز است، با افزایش بیش از اندازه ی هورمون های تیروئیدی باعث افزایش متابولیسم و افزایش دمای بدن می شود.

مالتیپل اسکلروزیس(MS): نوعی بیماری خودایمنی است که سیستم عصبی را درگیر می کند و با از بین بردن میلین که در ساختار اعصاب وجود دارد باعث اختلال در پیام رسانی می شود و می تواند منجر به عدم تحمل گرما شود.

علل عدم تحمل سرما می تواند موارد زیر باشد:

آنمی یا کم خونی: که به علت کمبود گلبول های قرمز سالم در بدن ایجاد می شود.

که با کاهش متابولیسم باعث کاهش تحمل نسبت به سرما می شود.

انورکسیا یا بی اشتهایی عصبی: این اختلال در غذا خوردن باعث از دست دادن چربی بدن می شود.

کم کاری تیروئید: مشکلات عروق خونی: مانند پدیده ی رینود، جریان خون به انتهای اندام ها را محدود می کند.

اختلالات هیپوتالاموس: که باعث اختلال در تنظیم دمای بدن می شود.

فیبرومیالژیا یا درد ماهیچه ای: بیماری مزمنی که باعث درد در تمام بدن می شود.

آسیب قبلی به پوست مانند آسیب ناشی از سرمازدگی حتی پس از بهبود نیز ممکن است پوست نسبت به سرما حساس باشد.

منبع: دکتر تو